|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Kronika OddziaÅ‚ CzÄ™stochowski Polskiego Towarzystwa MiÅ‚oÅ›ników Astronomii jest spadkobiercÄ… dorobku i kontynuatorem dziaÅ‚aÅ„ Sekcji Astronomicznej CzÄ™stochowskiego Towarzystwa Naukowego. Kronika rozpoczyna siÄ™ od roku 2004 kiedy powstaÅ‚a SACTN. Kronika 2011 Obrony prac Dnia 29 czerwca studentki fizyki w AJD zda³y egzaminy licencjackie prezentuj±c prace astrofizyczne: Agnieszka Debudej - "Oddzielanie gwiazdowych linii widmowych od linii pochodzenia miêdzygwiazdowego na przyk³adzie gwiazdy spektroskopowo podwójnej" i Sylwia Kusiak - "Analiza spektroskopowa gwiazdy HD23180"  Sylwia Kusiak (z lewej) i Agnieszka Debudej z promotorem Bogdanem Wszo³kiem
po zdanym egzaminie (fot. B.Wszo³ek)
Spotkania u Metlerowców Tradycyjnie w ¶rody o godzinie 19-tej odbywa³y siê w Planetarium spotkania cz³onków i sympatyków Czêstochowskiego Oddzia³u Polskiego Towarzystwa Mi³o¶ników Astronomii. W ci±gu roku zrealizowano 35 spotkañ, przy ¶redniej frekwencji 21 osób. Odczyty ¶rodowe przedstawiali przewa¿nie czêstochowscy mi³o¶nicy astronomii - najczê¶ciej: Waldemar Zwierzchlejski, Bogdan Wszo³ek, Tomasz Barañski i Maria P³omiñska. Jednorazowo wyst±pili te¿: Anna Kaczmarczyk, Artur Le¶niczek, Marek Nowak, Szwaja Ma³gorzata, Grzegorz Czepiczek, Agnieszka Debudej, Beata Grzejszczak, Mateusz Wróbel. Go¶ci³o te¿: z wyk³adami kilka osób spoza Czêstochowy: Jacek Kruk (UP Kraków), Micha³ Drahus (Uniw. Kalifornijski, Los Angeles), Tomasz Kazimierczak (UMK, Toruñ) i Peter Polubiec (NASA). Powiêkszenie zbiorów bibliotecznych Biblioteczka Metlerowców wzbogaci³a siê w roku 2011 o dalsze ksi±¿ki i czasopisma archiwalne podarowane przez Pani± Magdalenê Janiczek, synow± wielkiego mi³o¶nika astronomii ¶.p. Romana Karola Janiczka. Z astronomi± do publiczno¶ci Instytucjonalnie, ciê¿ar odpowiedzialno¶ci za popularyzacjê wiedzy astronomicznej w Czêstochowie spada obecnie na Planetarium Instytutu Fizyki AJD. Jego kierownik - magister astronomii - Tomasz Kisiel, stara siê wzbogacaæ ofertê pokazów, i w miarê mo¿liwo¶ci w³±cza siê w imprezy organizowane przez Miasto, takie jak np. Noc Kulturalna. W roku 2011 staraniem kierownika planetarium nagrano bardziej profesjonalnie pod wzglêdem technicznym, w stosunku do wcze¶niejszych, tre¶ci narracji dla posiadanych prezentacji planetaryjnych. Planetarium od pocz±tku swego istnienia (2006) wci±¿ boryka siê z tymi samymi problemami, t.j. kadrowymi i finansowymi. Kierownik planetarium (pracownik techniczny w AJD) stanowi jednocze¶nie pe³n± jego za³ogê. Dzia³aj±c "z doskoku" (ma te¿ inne obowi±zki w uczelni) bierze na siebie ca³y ciê¿ar dzia³alno¶ci planetarium - od przyjmowania zamówieñ, poprzez sprzeda¿ biletów, wypisywanie faktur, tworzenie i administrowanie planetaryjnej witryny internetowej, po czuwanie nad sprzêtem i prezentacjê pokazów. W roku 2011, w zwi±zku z nieszczelno¶ci± dachu, planetarium zosta³o czê¶ciowo zalane i by³a d³uga przerwa w jego funkcjonowaniu. Z jednej strony bardzo niedomaga nag³o¶nienie spo³eczne samego istnienia w Czêstochowie wspania³ego cyfrowego planetarium, nie mówi±c ju¿ o jego repertuarze, z drugiej za¶ nie sposób rzeczy zbytnio nag³a¶niaæ jak ma siê "zwi±zane rêce", je¶li chodzi o mo¿liwo¶ci ¶wiadczenia us³ugi na spo³ecznie akceptowalnym poziomie. W 2011 roku odby³o siê wiele akcji popularyzacji astronomii i astronautyki, w wykonaniu Metlerowców, tak w Czêstochowie jak i poza ni±. Sam tylko Bogdan Wszo³ek wyg³osi³ w ró¿nych miejscach w Polsce ponad 20 proszonych wyk³adów popularnych z astronomii, poczynaj±c od grup szkolnych, a na Uniwersytetach III wieku koñcz±c. Wielk± aktywno¶æ popularyzatorsk± w zakresie astronautyki, w Czêstochowie i poza ni±, wykaza³ Waldemar Zwierzchlejski, który m.in. w³±czy³ siê w organizacjê konferencji naukowej w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie "Wielki Jubileusz wielkiego lotu", po¶wiêconej pierwszemu lotowi cz³owieka w kosmos. Niezale¿nie, Waldemar Zwierzchlejski szeroko, profesjonalnie i obficie, popularyzuje wiedzê astronautyczn± na ³amach ogólnie dostêpnych czasopism. Nadal aktywnie w dzie³o popularyzacji astronomii i astronautyki anga¿uje siê Kazimierz B³aszczak, doprowadzi³ do zorganizowania miêdzyszkolnego ko³a astronomicznego w Wieruszowie i czyni starania dla utworzenia tam planetarium i obserwatorium astronomicznego. Astronomiczny UTW S³uchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku w AJD zawi±zali kilkunasto osobow± Sekcjê Astronomiczn±. Uczestnicz± w regularnych ¶rodowych spotkaniach astronomicznych organizowanych w Planetarium Instytutu Fizyki AJD oraz w okazjonalnych wyk³adach, obserwacjach i innych imprezach astronomicznych.
Zaæmienie S³oñca Dnia 4 stycznia mia³o miejsce czê¶ciowe zaæmienie S³oñca. Wiele osób w Czêstochowie ogl±da³o to zaæmienie, indywidualnie b±d¼ w sposób zorganizowany. W Instytucie Fizyki AJD dr Bogdan Wszo³ek zorganizowa³ obserwacje przy pomocy teleskopu wyposa¿onego w filtr s³oneczny, a tak¿e metod± camera obscura. Ponad 200 osób wziê³o udzia³ w tych obserwacjach.
Kasia Filipecka (z lewej) i Ania Majtyka (z prawej), studentki fizyki w AJD,
rado¶nie uczestnicz± w obserwacjach zaæmienia metod± camera obscura. (fot.
B.Wszo³ek)
 Studenci i pracownicy naukowi AJD podczas obserwacji teleskopowych zaæmienia.
(fot. B.Wszo³ek)
Konkurs grudzi±dzki W dniu 7 marca 2011 roku w Planetarium Instytutu Fizyki Akademii im. Jana D³ugosza w Czêstochowie odby³ siê wojewódzki etap XXXVII Ogólnopolskiego M³odzie¿owego Seminarium Astronomiczno-Astronautycznego. Przedstawiono 11 referatów, wybranych wcze¶niej spo¶ród 38 nades³anych prac. Referaty oceniali: dr Cierniewska-Muska³a, mgr Wasik-Tyra³a i dr Bogdan Wszo³ek. Do fina³u w Grudzi±dzu wytypowano cztery najlepsze prace:
 Organizatorzy, opiekunowie i zwyciêzcy konkursu. Od lewej: Bogdan Wszo³ek,
Gra¿yna Cierniewska-Muska³a, Piotr Nowak, Izabela Skoczeñ, Wojciech Biernat,
Weronika Skupieñ, Marek My¶liñski, Urszula Jeruszka i Arkadiusz Warzyñski. (fot.
B. Wszo³ek)
Autorzy tych prac zakwalifikowali siê do etapu ogólnopolskiego. Konkurs zorganizowa³o Kuratorium O¶wiaty w Katowicach przy wydajnym wsparciu organizacyjnym ze strony Instytutu Fizyki Akademii im. Jana D³ugosza oraz VII LO im. Miko³aja Kopernika w Czêstochowie. Dyplomy i nagrody zosta³y ufundowane przez: Kuratorium O¶wiaty, Polskie Towarzystwo Astronomiczne i Polskie Towarzystwo Mi³o¶ników Astronomii. W konkurs zaanga¿owa³y siê osobi¶cie: mgr Magdalena Wszo³ek, mgr Urszula Jeruszka wraz ze swoimi uczennicami, dr Gra¿yna Cierniewska-Muska³a, mgr Maria Wasik-Tyra³a i dr Bogdan Wszo³ek. W grudzi±dzkim finale Izabela Skoczeñ zajê³a miejsce pierwsze, a Wojciech Biernat szóste. Konferencja w Preszowie (S³owacja) W dniach 10-13 marca 2011 odby³a siê w Preszowie (S³owacja) konferencja naukowa "Vyznam planetaria pri popularizacii astronomie". W pierwszej czê¶ci imprezy wyg³oszono ponad 20 wyk³adów i przedstawiono kilka seansów planetaryjnych. Dr Bogdan Wszo³ek z Instytutu Fizyki AJD w Czêstochowie przedstawi³ tam wyk³ad proszony: "Dzia³alno¶æ i mo¿liwo¶ci planetarium cyfrowego w Czêstochowie". Po czê¶ci typowo konferencyjnej, w dniu 12 marca uczestnicy wziêli udzia³ w uroczysto¶ciach towarzysz±cych otwarciu nowego planetarium w Kolonickom Sedle.  Kopu³a planetarium w Kolonickom Sedle. (fot. B.Wszo³ek)
Jurij Gagarin w Polsce Pó³ wieku temu, w lipcu 1961roku, odwiedzi³ Polskê, Jurij Gagarin - cz³owiek, który jako pierwszy w dziejach ludzko¶ci, odby³ szczê¶liwie lot kosmiczny i tym samym zapocz±tkowa³ now± erê w dziejach cywilizacji - erê kosmiczn±. Na zaproszenie Waldemara Zwierzchlejskiego w dniu 30 marca przyjecha³ do Czêstochowy mgr Jacek Kruk z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie by wyg³osiæ podczas spotkania Czêstochowskiego Oddzia³u PTMA wyk³ad przybli¿aj±cy szczegó³y dotycz±ce wizyty Gagarina w Polsce, a przy tym równie¿ w Czêstochowie. W dyskusji po wspania³ym wyk³adzie z przykro¶ci± odnotowano, ¿e pamiêæ w Polsce o tym wiekopomnym wydarzeniu, jakim by³ lot kosmiczny Gagarina, jest s³abo pielêgnowana. W polskich miastach pozmieniano nazwy ulic z Gagarina na jakie¶ inne. W ostatnich czasach Gagarin przesta³ te¿ patronowaæ wielu szko³om. Wiedza o pocz±tkach podboju kosmosu nie jest przekazywana w polskich szko³ach ani w mediach. Radioastronomiczna Sesja Naukowa  Dnia 2 kwietnia 2011 roku, w ramach obchodów 400-lecia urodzin Heweliusza, odby³a siê w Planetarium Instytutu Fizyki AJD sesja naukowa po¶wiêcona radioastronomii. W sesji wziê³o udzia³ kilkadziesi±t osób, g³ównie astronomów zawodowych oraz mi³o¶ników astronomii z Krakowa i Czêstochowy. Sesjê zorganizowa³y: Stowarzyszenie Astronomia Nova, Akademia im. Jana D³ugosza w Czêstochowie oraz Uniwersytet Jagielloñski w Krakowie. Patronowa³y jej Polskie Towarzystwo Astronomiczne i Polskie Towarzystwo Mi³o¶ników Astronomii. Wyg³oszono referaty: Dr hab. Grzegorz Micha³ek (UJ-Kraków) - Miêdzyplanetarne wybuchy radiowe,  Uczestnicy Sesji Naukowej na tarasie widokowym w Instytucie Fizyki AJD w
Czêstochowie (fot. M.Nowak)
Walne Zebranie Astronomii Novej Dnia 2 kwietnia odby³o siê w Planetarium Instytutu Fizyki AJD drugie Walne Zebranie Stowarzyszenia Astronomia Nova. Dyskutowano kierunki dzia³añ AN na najbli¿szy okres. Miêdzy innymi poruszano problemy sprowadzenia do Polski metrowego teleskopu z Watykañskiego Obserwatorium Astronomicznego w Castel Gandolfo, budowy kosmosarium w Krakowie, organizacji jurajskiego parku nauki oraz budowy polskiego interferometru radiowego na bazie anten pozyskanych z o¶rodka w Psarach. Polskie kosmosarium w Krakowie?
W dniu 5 kwietnia Astronomia Nova przedstawi³a Prezydentowi Miasta Krakowa propozycjê utworzenia w Krakowie nowoczesnego kosmosarium. By³by to super nowoczesny kompleks edukacyjny, daj±cy szerokiej publiczno¶ci mo¿liwo¶æ efektywnego i przyjemnego zdobywania wiedzy o kosmicznych osi±gniêciach ludzko¶ci oraz o astronomicznym kontek¶cie funkcjonowania cz³owieka. Zdobywana w kosmosarium wiedza mia³aby owocowaæ nie tylko ogólnym o¶wieceniem, lecz tak¿e zwiêkszeniem spo³ecznego szacunku dla nauk przyrodniczych i aktywniejszym w³±czaniem siê Polaków we w³asne i miêdzynarodowe projekty kosmiczne. Pracownicy naukowi i studenci licznych krakowskich uczelni mogliby siê aktywnie w³±czyæ w tworzenie i funkcjonowanie kosmosarium, przez co o¶rodek by³oby równie¿ miejscem zdobywania bezpo¶rednich inspiracji do prowadzenia badañ naukowych i do opracowania nowych patentów. Pierwszy cz³owiek w kosmosie - 50 lat temu W dniu 6 kwietnia w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie zorganizowano konferencjê naukow± "Wielki Jubileusz Wielkiego Lotu 1961-2011" dla upamiêtnienia lotu Jurija Gagarina w kosmos dnia 12 kwietnia 1961 roku. Zaproszono z wyk³adem radzieckiego kosmonautê p³k. Musê Manarowa, który na stacji orbitalnej MIR spêdzi³ ³±cznie 541 dni, oraz gen. Miros³awa Hermaszewskiego - jedynego polskiego kosmonautê. Kilkuosobowa grupa czêstochowskich mi³o¶ników astronomii wziê³a udzia³ w konferencji. Waldemar Zwierzchlejski, wiceprezes Czêstochowskiego Oddzia³u PTMA, wyg³osi³ wyk³ad: "Radzieckie i rosyjskie statki za³ogowe - od gagarinowskiego Wostoka do nastêpcy Sojuza". Czêstochowianie, Magdalena i Kamil Wszo³ek, udzielili obszernego wywiadu telewizyjnego na temat konferencji. Wywiad jest dostêpny w internecie na stronie: http://www.youtube.com/watch?v=KNXWRUotP9U. Wszyscy Czêstochowianie mieli okazjê porozmawiaæ z kosmonautami, uzyskaæ ich autografy i zrobiæ sobie pami±tkowe zdjêcia. Musa Manarow otrzyma³ od Bogdana Wszo³ka pami±tkowe zdjêcie przej¶cia planety Wenus na tle tarczy S³oñca, zaobserwowanego w Czêstochowie w 2004 roku.
Naukowo w Kijowie W dniach 1-7 maja w Uniwersytecie Tarasa Szewczenki w Kijowie odby³a siê miêdzynarodowa konferencja "18th Young Scientists Conference on Astronomy and Space Physics". Pod przewodnictwem dr. Bogdana Wszo³ka, cz³onka International Advisory Committee, w konferencji czynnie uczestniczy³y Agnieszka Debudej, Sylwia Kusiak i Julita Ozga - z Sekcji Astronomicznej Ko³a Naukowego Studentów WMP AJD. Bogdan Wszo³ek wyg³osi³ wyk³ad proszony "Spectroscopic families among diffuse interstellar bands". Studentki przedstawi³y plakaty odzwierciedlaj±ce ich prace badawcze pod kierunkiem Bogdana Wszo³ka w zakresie astrofizyki: Agnieszka Debudej "Narrow interstellar absorption lines in oPer direction",  Agnieszka Debudej, Julita Ozga i Sylwia Kusiak na tarasie okalaj±cym wysok±
wie¿ê obserwacyjn± (bez lêku wysoko¶ci) w Kijowskim Obserwatorium Astrofizycznym
Ukraiñskiej Akademii Nauk (fot. B.Wszo³ek)
III czêstochowski bieg astronomiczny 8 maja odby³ siê coroczny bieg astronomiczny na dystansie ok. 27 km, z Jasnej Góry na Ostr± Górê (Pabianice, gm. Janów). Dystans pokonali w czasie oko³o 3 godzin Ryszard Staniewski i Bogdan Wszo³ek. Bieg zabezpieczali Sylwia Kusiak i Piotr Kraj " czêstochowscy cz³onkowie Astronomii Novej.  Sylwia Kusiak i Bogdan Wszo³ek na mecie biegu (fot. P.Kraj)
Czêstochowska Konferencja M³odych W dniach 10-11 maja 2011 w Planetarium Instytutu Fizyki AJD w Czêstochowie odby³a siê III Czêstochowska Konferencja Naukowa M³odych "Astrophisica Nova", dla uczczenia 400 rocznicy urodzin Jana Heweliusza. Zorganizowa³y j± Instytut Fizyki AJD w Czêstochowie i Obserwatorium Astronomiczne UJ w Krakowie, przy wsparciu Polskiego Towarzystwa Astronomicznego, Polskiego Towarzystwa Mi³o¶ników Astronomii oraz stowarzyszenia "Astronomia Nova". Wyk³ady proszone wyg³osili: Prof. dr hab. Marek Biesiada (Uniwersytet ¦l±ski) - "Astrofizyka ¼ród³em
ograniczeñ na egzotyczne teorie fizyczne", M³odzi astronomowie i studenci przedstawili seriê interesuj±cych komunikatów: Tomasz Bro¿ek (UMK Toruñ) - "Badania spektrofotometryczne gwiazd
symbiotycznych", Ca³o¶ci przyczynków naukowych dope³ni³y plakaty: Agnieszka Debudej i Bogdan Wszo³ek (AJD Czêstochowa) - "Linie pochodzenia
miêdzygwiazdowego w widmie gwiazdy HD23180", Przed rozpoczêciem konferencji oraz po jej zakoñczeniu wy¶wietlono w planetarium seanse astronomiczne. Dla niektórych uczestników konferencji by³a to pierwsza okazja do zapoznania siê z mo¿liwo¶ciami cyfrowych systemów planetaryjnych. Tre¶ci przyczynków konferencyjnych s± zamieszczone w czê¶ci czwartej tego kalendarza.  Uczestnicy konferencji na tle kopu³y planetarium w Instytucie Fizyki AJD w
Czêstochowie (fot. B.Wszo³ek)
Astronomia XXI wieku i jej nauczanie Na Zamku Królewskim w Niepo³omicach w dniach 20-22 maja odby³a siê "IV Miêdzynarodowa Konferencja - Astronomia XXI wieku i jej nauczanie". Czêstochowê na tej konferencji reprezentowa³ dr Bogdan Wszo³ek, wyg³aszaj±c proszony wyk³ad "Astronomia Nova w Czêstochowie".  Uczestnicy konferencji w Niepo³omicach. Astronomowie od lewej: prof. Maciej
Miko³ajewski, prof. Edwin Wnuk, dr Waldemar Og³oza, prof. Bo¿ena Czerny, dr
Zbigniew G³ownia oraz dr Bogdan Wszo³ek (fot. B.Wszo³ek)
Forum M³odych Nauki Dnia 25 maja na Wydziale Matematyczno Przyrodniczym AJD w Czêstochowie odby³o siê VII Interdyscyplinarne Seminarium Studenckie "Forum M³odych Nauki". Studenci z Sekcji Astronomicznej Ko³a Naukowego Przyrodników oraz dr Bogdan Wszo³ek - ich naukowy opiekun, wziêli czynny udzia³ w tej imprezie naukowej prezentuj±c: Bogdan Wszo³ek (wyk³ad proszony) - "Badania spektroskopowe ob³oków
miêdzygwiazdowych",  Uczestnicy VII Forum M³odych Nauki. Od lewej: Ma³gorzata Szwaja, Sylwia
Kusiak, Bogdan Wszo³ek, Agnieszka Debudej i Julita Ozga (fot. B.Wszo³ek)
Ceramika na us³ugach kosmosu W dniu 1czerwca Kazimierz B³aszczak z Wieruszowa na ¶rodowe spotkanie Metlerowców przyniós³ oryginaln± p³ytkê ceramiczn±, jakimi pokrywano amerykañskie pojazdy kosmiczne (wahad³owce), dla unikniêcia spalenia w atmosferze podczas powrotu na Ziemiê. Opowiedzia³ te¿ skomplikowan± historiê pozyskania tej p³ytki dla Polski. Ku zdziwieniu wszystkich, p³ytka "ceramiczna" okaza³a siê byæ bardzo lekka, jak styropian. Fina³ VIII miêdzypowiatowego konkursu astronomicznego URANIA Dnia 8 czerwca 2011, dok³adnie w siódm± rocznicê pamiêtnego przej¶cia planety Wenus na tle tarczy S³oñca, w Planetarium Instytutu Fizyki Akademii im. Jana D³ugosza w Czêstochowie zosta³ rozegrany fina³ kolejnej edycji konkursu URANIA, adresowanego do gimnazjalistów i uczniów szkó³ ponadgimnazjalnych. Do fina³u zakwalifikowa³o siê ³±cznie 31 osób; z Czêstochowy i kilku s±siednich powiatów. Konkurs zdecydowanie wygra³ Roszak Oliwier z Gimnazjum w Truskolasach. W grupie m³odzie¿y ponadgimnazjalnej pierwsze miejsce zajê³a Saleta Joanna z Zespo³u Szkó³ im. C.K. Norwida w Czêstochowie. Godny odnotowania jest liczny udzia³ w konkursie m³odzie¿y z Wieruszowa, gdzie Pan Kazimierz B³aszczak - cz³onek Czêstochowskiego Oddzia³u PTMA, od kilku ju¿ lat skutecznie tworzy ¶rodowiskow± kulturê astronomiczn±. Wieruszowianie wykazali siê wysokim poziomem wiedzy i zajêli wysokie miejsca. Szczegó³owe informacje na temat konkursu mo¿na znale¼æ na stronie Konkurs URANIA.  Uczestnicy i organizatorzy konkursu na tarasie widokowym Instytutu Fizyki AJD
w Czêstochowie (fot. B.Wszo³ek)
I Konkurs Artystyczny Ars Astronomica Dnia 8 czerwca 2011 w Czêstochowie zosta³y og³oszone wyniki konkursu Ars Astronomica, zorganizowanego przez Stowarzyszenie Astronomia Nova i Czêstochowski Oddzia³ PTMA. 68 autorów nades³a³o ³±cznie 76 prac artystycznych ró¿nego rodzaju. By³y prace plastyczne, modele przestrzenne, utwory wierszowane, prezentacje multimedialne i próbki filmowe. Najm³odsza uczestniczka konkursu mia³a 7 lat, a najstarsza ponad 70. Jury przyzna³o 6 pierwszych, 16 drugich i 10 trzecich miejsc, a tak¿e 24 wyró¿nienia. Szczegó³y o konkursie zebrano na stronie www.astronomianova.org . Próbki prezentowanych utworów przedstawiaj± poni¿sze zdjêcia prac plastycznych czêstochowskich wykonawców oraz wierszyk Justyny Jakubowskiej z Nowego S±cza:
"Gwiezdna podró¿" Podró¿owaæ w Kosmos to nie trudna rzecz  Uczestnicy konkursu Ars Astronomica na tarasie widokowym Instytutu Fizyki AJD
w Czêstochowie (fot. B.Wszo³ek)
Wyró¿nienia podczas zaæmienia Ksiê¿yca Wieczorem 15 czerwca czêstochowscy mi³o¶nicy astronomii zebrali siê w dawnym kamienio³omie "Kielniki", niedaleko Olsztyna, aby wspólnie obserwowaæ zaæmienie Ksiê¿yca i odbyæ swoje ostatnie przed wakacjami spotkanie przy ognisku. Dotrzeæ do kamienio³omu nie by³o ³atwo. Jedni szukali mo¿liwo¶ci dojazdu samochodem, b³±dz±c po le¶nych wertepach, inni przyjechali z Czêstochowy na rowerach, a Ryszard Staniewski i Bogdan Wszo³ek po prostu przybiegli (dystans 20 km). Ognisko rekompensowa³o spadek o¶wietlenia wynikaj±cy z zaæmienia Ksiê¿yca. W ¶wietle jego p³omieni Bogdan Wszo³ek, Prezes Metlerowców, wyró¿ni³ dyplomami i symbolicznymi upominkami Agnieszkê Debudej, Sylwiê Kusiak, Artura Le¶niczka, Sabinê Zabielsk± i Waldemara Zwierzchlejskiego. Przy ognisku nie brakowa³o smakowito¶ci i ¶piewu biesiadnego. Nied³ugo przed pó³noc± Ksiê¿yc za¶wieci³ pe³ni± swego blasku daj±c sygna³ do odwrotu.
Agnieszka Debudej (z lewej) i Agnieszka £ebkowska dzielnie znosz± opa³ na
ognisko
 Wykorzystanie ma³ych teleskopów W dniach 16-17 czerwca Instytut Fizyki Uniwersytetu Opolskiego zorganizowa³ konferencjê naukow± po¶wiêcon± mo¿liwo¶ciom naukowego wykorzystania ma³ych teleskopów. Wspó³cze¶nie, teleskopy optyczne o ¶rednicach obiektywu poni¿ej dwóch metrów traktuje siê ju¿ w ¶wiecie, jako ma³e. Czêstochowê reprezentowa³ na konferencji Bogdan Wszo³ek wyg³aszaj±c referat p.t. "Plany zbudowania polskiego interferometru radiowego". Spotkanie z Prezydentem Dnia 5 lipca odby³o siê w Planetarium IF AJD w Czêstochowie zebranie Zarz±du Astronomii Novej, na które zaproszono Pana Krzysztofa Matyjaszczyka, Prezydenta Czêstochowy. Podczas trwaj±cego ponad dwie godziny zebrania, przedstawiono Panu Prezydentowi aktualny stan czêstochowskiej astronomii i okre¶lono mo¿liwe perspektywy jej dalszego rozwoju. Proszono Prezydenta o pomoc w organizacji jurajskiego parku nauki, o zakup ze ¶rodków miejskich nowych seansów planetaryjnych, a tak¿e o nadanie jednej z czêstochowskich ulic nazwy "Romana Karola Janiczka". Na wszystkie pro¶by Pan Prezydent zareagowa³ pozytywnie, obiecuj±c pomoc i deklaruj±c ogóln± przychylno¶æ wobec inicjatyw promowania astronomii i astronautyki w ¶rodowisku.  Od lewej: Grzegorz Maruszczyk, Marek Nowak, Bogdan Wszo³ek, Piotr Grzybowski,
Krzysztof Matyjaszczyk, Dariusz Stefañski, Waldemar Zwierzchlejski, Ryszard
Rejment oraz Marek Stawiarski (fot. B.Wszo³ek)
List do Papie¿a W Castel Gandolfo znajduje siê wycofany z u¿ytku (ze wzglêdu na zbyt du¿e zanieczyszczenie nieba sztucznym ¶wiat³em) teleskop optyczny o ¶rednicy zwierciad³a 98 cm. Podlegaj±ce Papie¿owi Watykañskie Obserwatorium Astronomiczne jest sk³onne podarowaæ teleskop jakiej¶ instytucji, która zagwarantuje jego rewitalizacjê dla dalszego wykorzystania naukowego. Stowarzyszenie Astronomia Nova, zrzeszaj±ce ponad 20 zawodowych astronomów polskich, od jakiego¶ czasu próbowa³o zaraziæ ró¿ne instytucje ide± sprowadzenia teleskopu papieskiego. Rektorzy UJ w Krakowie i AJD w Czêstochowie nie chc± tego teleskopu dla swoich uczelni. Inne uniwersytety równie¿ boj± siê przedsiêwziêcia, czêsto zas³aniaj±c siê rzekomym brakiem koniecznych ¶rodków. Sk±din±d chodzi przecie¿ o sprowadzenie instrumentu, który by³by najwiêkszym i najlepszym teleskopem optycznym na polskiej ziemi. W takiej sytuacji Bogdan Wszo³ek, prezes Astronomii Novej, wyst±pi³ do Watykanu z listami nastêpuj±cej tre¶ci: do Papie¿a: His Holiness Pope Benedictus XVI We would like to inform Your Holiness that we ask Director of Vatican Astronomical Observatory for donation of the old Schmidt Telescope from Castel Gandolfo. The copy of application was attached to this letter. Besides of truly scientific reasons we want to get this telescope to possess it in Poland as a living memento of Pope John Paul II, who was for many years the "owner" of this huge, human made "aye", built to watch the sky. Astronomia Nova Association together with the Catholic Action of Tarnów Diocese want to revitalize this telescope in the new built St Hedwig the Quinn Astronomical Observatory in Rzepiennik Biskupi. People visiting the observatory would have very special occasion to devise reflections on mutual relations between faith and science. We kindly ask Your Holiness to give Your consent to donation of the telescope if it is not needed more in Castel Gandolfo. do Dyrektora Watykañskiego Obserwatorium Astronomicznego: In behalf of Astronomia Nova Association I would like to ask you for donating the old Schmidt Telescope from Castel Gandolfo, if you have no other plans for it. We would like to revitalize it in new built astronomical observatory in Rzepiennik Biskupi (district and diocese Tarnów, province Kraków). The geographic coordinates of the observatory are: φ=49º46'36''.16 N, λ=21º05'22''.27E. We would try to reinstall the telescope in modern robotic mode, enabling remote use. We also would use CCD detectors, at the beginning only in limited field of view, instead of photographic plates. The telescope would be the main optical instrument of our observatory. We would like to use it for realizing statutory goals (science and education) of Astronomia Nova in collaboration with other Polish astronomical institutions. If everything would work precisely, one may to correct focal curvature and with use of the mosaic of CCD detectors to exploit full field of view of the instrument. Finally, telescope would be accessible not only by Polish astronomers. Vatican Astronomical Observatory, as the donator, would have full rights to exploit scientifically renovated instrument. Among members of Astronomia Nova we have many active professional astronomers, employed by different Polish universities. Their experience, active attitude to the project and intellectual potential warrants competent activity for revitalizing the telescope. Kopiê jedynej odpowiedzi w tej sprawie, zamieszczono poni¿ej:  W stronê Marsa Dnia 29 lipca Piotr Polubiec, wieloletni pracownik NASA, wyg³osi³ w planetarium czêstochowskim wyk³ad o aktualnej polityce NASA wobec za³ogowego lotu na Marsa, ods³aniaj±c przy tym kulisy wielu dzia³añ Agencji, o których cicho w oficjalnych ¼ród³ach informacji, a zw³aszcza w mediach. Go¶æ zdementowa³ obiegowe opinie, ¿e mo¿liwo¶ci i zaanga¿owanie NASA w odniesieniu do podboju kosmosu, a Marsa w szczególno¶ci, drastycznie malej± wobec kryzysu ekonomicznego w USA. W dyskusji po wyk³adzie pad³o wiele szczegó³owych pytañ do prelegenta. Wobec obowi±zuj±cych pracownika Agencji ró¿nych tajemnic, nie wszystkie odpowiedzi wystarczaj±co zadowoli³y pytaj±cych. Panu Polubcowi Czêstochowa winna jest wdziêczno¶æ za pomoc w pozyskaniu kamienia ksiê¿ycowego, który pod koniec roku 2010 by³ wystawiony w Muzeum Czêstochowskim.  Od lewej: Ryszard Rejment z ¿on± Ann±, Bogdan Wszo³ek z ¿on± Magdalen± oraz
Piotr Polubiec z ¿on± Mariol±. (fot. B.Wszo³ek)
Rakiety V-1 i V-2  Makieta rakiety V-2 umieszczona na sta³e w centrum Parku. W¶ród zgromadzonych
na uroczysto¶ci nie zabrak³o kompanii honorowej podhalañczyków. Dziêki wojsku,
wie¶æ o tym, ¿e w Bli¼nie co¶ wa¿nego siê odbywa, roznosi³a siê daleko ponad
okolicznymi lasami w postaci d¼wiêków orkiestry i huku salw. (fot. B.Wszo³ek)
W sobotê 27 sierpnia w Bli¼nie (powiat Mielec) otwarto Park Historyczny upamiêtniaj±cy niemiecki poligon rakiet V-1 i V-2 z czasu drugiej wojny ¶wiatowej. Pomimo wielkiej odleg³o¶ci, czêstochowscy mi³o¶nicy astronomii i astronautyki, pod przewodnictwem Waldemara Zwierzchlejskiego, licznie uczestniczyli w uroczysto¶ciach otwarcia Parku. S³uchaj±c oficjalnych wyst±pieñ i wczytuj±c siê w teksty zamieszczone na odpowiednich tablicach da³o siê wyczuæ brak g³êbszego zrozumienia u organizatorów Parku roli przeprowadzanych w Bli¼nie i w pobliskim Pustkowie eksperymentów. Martyrologiczne i kombatanckie w±tki przes³oni³y ca³kowicie fakt, ¿e na polskiej ziemi przeprowadzone zosta³y bardzo wa¿ne do¶wiadczenia z zakresu technik rakietowych, które by³y niezbêdne dla zapocz±tkowania ery kosmicznej w dziejach ludzko¶ci. Krymska przygoda  Od lewej: Bogdan Wszo³ek, Paulina Kaczmarek, Mateusz Baziñski, Monika
Marcinkowska z Tomaszem Nowakiem, Mateusz Wróbel, Anna Majtyka, Beata
Grzejszczak, Tomasz Kazimierczak oraz Ryszard Miszczyñski (fot. B.Wszo³ek)
XXXV Zjazd PTA w Gdañsku
Astronomia i filozofia W dniach 28-29 wrze¶nia w Instytucie Filozofii AJD zorganizowano miêdzynarodow± konferencje naukow± "Filozofia a nauki przyrodnicze - od physis do metaphysis i anthropos". ¦rodowisko czysto przyrodnicze reprezentowa³ na tej konferencji dr Bogdan Wszo³ek, astronom z Instytutu Fizyki AJD, wyg³aszaj±c wyk³ad "Elementy filozofii przyrody wed³ug Johannesa Keplera". Principia Newtona po polsku Od dnia 3 pa¼dziernika 2011 mo¿na nabywaæ w ksiêgarniach "Matematyczne zasady filozofii przyrody" Newtona. Dzie³o spisane po ³acinie w 1687 po up³ywie 342 lat doczeka³o siê pierwszego t³umaczenia na jêzyk polski. Autorem t³umaczenia (z jêzyka angielskiego) oraz obszernego komentarza do dzie³a jest Jaros³aw Wawrzycki, fizyk z Instytutu Fizyki J±drowej PAN w Krakowie. Ksi±¿ka ma wspania³e recenzje, kosztuje oko³o 150 z³otych (twarda ok³adka, ponad 700 stron) i nie jest zbyt trudn± w odbiorze. Principia, to dzie³o na wskro¶ astronomiczne, co dla wielu, zw³aszcza nie astronomów, mo¿e byæ zaskoczeniem. Lektura dzie³a wyra¼nie ods³ania niechlubn± postawê Newtona, polegaj±c± na przyw³aszczaniu sobie osi±gniêæ naukowych innych uczonych. Szczególnie znamienne jest to w odniesieniu do dorobku Jana Keplera, z którego przede wszystkim Newton korzysta, i to przemilcza. Samo t³umaczenie, choæ jest dobre, zyska³oby dodatkowo na jako¶ci, gdyby by³o wcze¶niej skonsultowane z jakim¶ astronomem. ¯e zaniedbano tê istotn± sprawê, mamy w tak wiekopomnym dziele m.in. "ogony" u komet, zamiast "warkoczy".  Konrad Rudnicki i Bogdan Wszo³ek z Principiami w rêkach w Collegium
¦niadeckiego UJ w Krakowie (15.10.2011) (fot. J.Kruk)
Sesja Jubileuszowa dedykowana Ks. Prof. Konradowi Rudnickiemu
Sesjê u¶wietnili swymi wyk³adami: Virginia Trimble (Uniwersytet Kalifornijski), Micha³ Heller, Piotr Flin, Rudolf Klimek, Tomasz Mames, Stanis³aw Obirek oraz Konrad Rudnicki. Jubilata uhonorowali listami gratulacyjnymi, ¿yczeniami i podarunkami: Uniwersytet Jagielloñski, Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Polskie Towarzystwo Mi³o¶ników Astronomii, Stowarzyszenie Astronomia Nova oraz wiele osób prywatnych. W sesji uczestniczy³o ponad 90 osób. Bli¿sze szczegó³y wraz z bogat± dokumentacj± fotograficzn± zamieszczono na stronie: www.astronomianova.org (nowo¶ci).  Virginia Trimble otrzymuje Czêstochowski Kalendarz Astronomiczny (fot.
J.Kruk)
Piknik naukowy "pod gwiazdami" 15 listopada w Planetarium odby³ siê II Piknik Naukowy "pod gwiazdami", w którym uczestniczyli pracownicy i studenci z Instytutu Fizyki. Przedstawiono aktywno¶æ pracowników oraz Sekcji Astronomicznej Ko³a Naukowego Studentów Wydzia³u Matematyczno Przyrodniczego AJD. Wy¶wietlono te¿ seans planetaryjny "Lodowe krainy" oraz film przybli¿aj±cy realia pracy na stacji kosmicznej. Piknik zakoñczy³ siê wspólnym ¶piewem pie¶ni patriotycznych przy akompaniamencie instrumentalnym w wykonaniu studentów i Dyrektora Instytutu. Poni¿sze zdjêcia, autorstwa Bogdana Wszo³ka, czê¶ciowo oddaj± nastrój imprezy.
 Studenci przygotowuj± kanapki, ³akocie i napoje na przerwê kawow±. Od lewej
stoj±: Katarzyna Marciniak, Mateusz Wróbel, Beata Grzejszczak oraz Agnieszka
Debudej
Zaæmienie Ksiê¿yca W dniu 10 grudnia mia³o miejsce ca³kowite zaæmienie Ksiê¿yca. Czêstochowscy mi³o¶nicy astronomii podjêli akcjê obserwacyjn±, ale warunki pogodowe nie by³y korzystne dla bezpo¶redniej obserwacji i fotograficznej dokumentacji. ¯e jednak zaæmienie siê odby³o zgodnie z przewidywaniami niech ¶wiadcz± poni¿sze zdjêcia wykonane przez Agatê Ko³odziejczyk w Rzepienniku Biskupim.
|
||||||||||||||||||||||||||||
| mapa strony | kontakt |
